توزیع و منشاء هیدروکربن های آروماتیک حلقوی (pahs) در رسوبات خور موسی، خلیج فارس

با توجه به اهمیت اکولوژیکی و بیولوژیکی خور موسی از نظر در برداشتن فون وسیعی از موجودات و وجود صنایع و تاسیسات مختلف در اطراف آن و ورود آلاینده­ها به این منطقه، پایش این اکوسیستم حیاتی ضروری است. هیدروکربن­های آروماتیک حلقوی (pahs) به علت پراکنش وسیع در محیط­زیست و اثرات سرطان زایی و جهش­زایی برای موجودات زنده یکی از مهم­ترین آلاینده­های شیمیایی هستند. در این تحقیق توزیع و منشاء 15 ترکیب pahsدر رسوبات خوریات موسی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری و آنالیز در تیرماه 1389 انجام پذیرفت. نمونه­های رسوب از 5 خور جعفری، احمدی، اردوله، غزاله و مریموس جمع آوری و بر روی یخ به آزمایشگاه انتقال و تا زمان انجام آنالیز در دمای 20- نگه­داری شدند. بخشی از نمونه­ها جهت به­دست آورن وزن خشک جدا شدند. نمونه­های رسوب به کمک پودر سولفات سدیم بدون آب خشک شده و به کمک دستگاه سوکسله و با استفاده از حلال­های دی کلرو متان به مدت 8 ساعت تحت عمل استخراج قرار گرفتند. سپس نمونه­ها از ستون 1 و 2 کرماتوگرافی جهت گرفتن فراکشن­های هیدروکربن عبور داده شدند. اجزاء به کمک دستگاه gc-msآنالیز شدند. بازیافت ترکیبات pahsدر رسوب و صدف بیش از 70 درصد بود. دامنه مجموع غلظت 14 ترکیب pahsدر بین 703 تا 3302 نانوگرم بر گرم وزن خشک بود. بیش­ترین غلظت ترکیبات pahs به­ترتیب در خوریات جعفری، احمدی و اردوله مشاهده شد. رسوبات خوریات موسی دارای سطح آلودگی متوسط تا زیاد بودند. نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که منشاء ورودی ترکیبات pahs در رسوبات خوریات موسی از هر دو منشاء نفتی (پتروژنیک) و سوختی (پایرولیتیک) با غلبه بر ترکیبات نفتی در ایستگاه جعفری است.